Ποιός ὁ σταθερός στήν ἀρετή
Ἐκεῖνος πού ἐπιδιώκει τό καλό γιά κάποιον ὡρισμένο σκοπό, δέν εἶναι σταθερός στήν ἀρετή· διότι μόλις παρέλθη ὁ σκοπός, καί αὐτός σταματᾶ ἀπό τό καλό, ὅπως σταματᾶ καί τό ταξίδι, ὅταν δέν ὑπάρχη κέρδος, ἐκεῖνος πού ταξιδεύει μόνο γιά τό κέρδος.
Ἐκεῖνος ὅμως ὁ ὁποῖος τιμᾶ καί ἐπιζητεῖ τό καλό αὐτό καθ' ἑαυτό, ἐπειδή ἀγαπᾶ κάτι σταθερό, ἔχει σταθερή τήν προθυμία πρός τό καλό· ὥστε πάσχοντας κάτι τό θεῖο νά μπορῆ νά λέγη καί τό τοῦ Θεοῦ· «ἐγώ εἶμαι ὁ ἴδιος καί δέν ἔχω ἀλλάξει» .
Ἐπομένως δέν θά μεταβληθῆ οὔτε θά ἀλλάξη οὕτε θά μεταβληθῆ μέ τούς καιρούς καί μέ τίς καταστάσεις, γινόμενος κάθε φορά ἄλλος καί παίρνοντας διάφορα χρώματα, ὅπως οἱ πολύποδες τῶν πετρῶν στίς ὁποῖες θά φθάσουν.
Θά μείνει μάλιστα πάντοτε ὁ ἴδιος, σταθερός στά σταθερά καί χωρίς στροφές στά στρεφόμενα, σάν πέτρα, νομίζω, ἡ ὁποία στήν ὁρμή τῶν ἀνέμων καί τῶν κυμάτων δέν τινάσσεται, ἀλλά καί ἀχρηστεύει ὅσα πέφτουν ἐπάνω της.
Εἶναι ἄμισθη
Ἄμισθη εἶναι ἡ ἀρετή, γιά νά μείνη ἀρετή ἄλλωστε, ἀποβλέποντας μόνο πρός τό καλό.
Ἔπαθλο τῆς ἀρετῆς
Ἔπαθλο τῆς ἀρετῆς εἶναι νά γίνουμε θεοί, νά καταφωτισθοῦμε ἀπό τό ὁλοκάθαρο φῶς, πού λάμπει στήν τριπλῆ μονάδα, καί πού τώρα ἔχουμε μετρημένη τήν ἀνταύγειά της.
Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος
Νεοελληνική ἀπόδοση:
Βενέδικτος Ἱερομόναχος Ἁγιορείτης
Πηγή: Γρηγοριανόν
Ταμεῖον, Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου,
Βενεδίκτου Ἱερομονάχου Ἁγιορείτου,
σελ. 112-113.